بررسی تأثیر نوع تیمار، بسته بندی ودمای انبار بر کنترل ضایعات پس از برداشت گوجه ف

به منظور بررسی تأثیر نوع تیمار، بسته بندی و دمای انبار بر کنترل ضایعات پس از برداشت گوجه فرنگی رقم سانسید، در مرحله سفید،صورتی و قرمز، این پژوهش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با ۴ تکرار به اجرا در آمد. بدین منظور میوه ها در سه مرحله برداشت و پس از تیمار به صورت غوطه وری در دو زمان ۵ و ۱۰ دقیقه، در پوشش پلاستیک ویا ظرف یکبار مصرف بسته بندی وطی مدت ۳ هفته در دمای ۱۰و ۲۰ درجه سانتی گراد قرار گرفته و میزان پوسیدگی مورد بررسی قرارگرفت. براساس نتایج بدست آمده، برای گوجه فرنگی های برداشت شده در مرحله قرمز، تیمار الکل ۲۰ درصد با

پوشش پلاستیک و دمای ۱۰ درجه سانتی گراد، برای گوجه فرنگی های برداشت مرحله صورتی تیمارهای الکل ۳۰ درصد وبی کربنات سدیم ۳ درصد با پوشش پلاستیک ودمای۱۰ درجه سانتی گراد و برای گوجه فرنگی های برداشت مرحله سفید، تیمار بی کربنات سدیم ۳ درصد با پوشش پلاستیک و ظرف یکبار مصرف باروکش فیلم و دمای ۲۰ درجه سانتی گراد مناسب تشخیص داده شد.

مقدمه

بسیاری از محصولات باغی، زراعی در زمان برداشت به دلیل افزایش عرضه وثابت بودن تقاضا افت قیمت پیدا کرده و بخش عمده ای از تولید ات به همین دلیل از بین خواهد رفت. لذا نگهداری آنها در انبار و عرضه تدریجی آنها به بازار ضروری به نظر می رسد.اما از آن جایی که میوه ها و سبزی ها ی برداشت شده دارای بافتهای زنده هستند، توسط میکروارگانیسمها خسارت زیادی می بینند(۵)

میوه ها و سبزی های بالغ به دلیل داشتن رطوبت زیاد و مواد غذایی، محیط مناسبی برای رشد انواع میکروارگانیسم ها می باشند(۲). قارچهایی که پس از برداشت سبب ایجاد پوسیدگی می شوند، معمولا از طریق زخم هایی که در زمان برداشت و حمل ونقل روی میوه ایجاد می گردد، باعث آلودگی میوه ها می شوند(۳و۴و۶).خسارت ناشی از بیماریها در طی حمل ونقل و جابه جایی میوه ها، از هنگام برداشت تا رساندن آنها به بازار مصرف به ویژه در مناطق گرم و مرطوب سریع است وحجم بزرگی از ضایعات را تشکیل می دهد(۱)

زیان های ناشی از عوامل بیماری زا را می توان با انتخاب یک روش صحیح که به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم بر فعالیت عوامل بیماری زا موثر است و مقاومت میوه را در برابر حمله آنها افزایش می دهد به حداقل رساند(۲).از این رو بنابر موارد مذکور هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر نوع تیمار، بسته بندی و دمای انبار بر کنترل ضایعات پس از برداشت رقم سانسید گوجه فرنگی بوده است.

مواد وروشها

به منظور بررسی تأثیر نوع تیمار، بسته بندی ودمای انبار بر کنترل ضایعات پس از برداشت گوجه فرنگی رقم سانسید، این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با ۴ تکرار به اجرا در آمد. بدین منظور میوه های گوجه فرنگی در سه مرحله سفید، صورتی و قرمز برداشت و پس از غوطه وری در تیمارهای آب معمولی، الکل۲۰ و ۳۰درصد، گلوکز ۳ و ۵ درصد،غوطه وری۵ و ۱۰ دقیقه، کربنات سدیم و بی کربنات سدیم۱/۵ و ۳درصد به مدت سه هفته در دمای ۱۰ و ۲۰ درجه سانتی گراد نگه داری شدند. در پایان آزمایش، میزان پوسیدگی کل میوه مورد ارزیابی قرار گرفت. اطلاعات بدست آمده توسط نرم افزاررایانه ای MSTAT_Cتجزیه وتحلیل آماری و میانگین ها توسط آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح یک درصد با هم مقایسه شدند.

نتایج

الف-مقایسه اثرات دما و پوشش در رابطه با تیمار بر کنترل ضایعات پس از برداشت گوجه فرنگی سفید

براساس نتایج،در رابطه با اثر متقابل دما و تیمار، کمترین میزان پوسیدگی در تیمار بی کربنات سدیم ۳ درصد (۳۴/۵درصد)ودر دمای ۲۰ درجه سانتی گراد و بیشترین میزان پوسیدگی در تیمار گلوکز ۵ درصد(۸۷/۵ درصد) و در دمای ۲۰ درجه سانتی گراد مشاهده شده است. ودر رابطه با اثر متقابل پوشش و تیمار، کمترین میزان پوسیدگی در تیمار بی کربنات سدیم ۳ درصد(۵۳/۱۳ درصد) و در پوشش ظرف یکبار مصرف و بیشترین میزان در تیمار گلوکز ۵ درصد با غوطه وری ۵ دقیقه(۸۷/۵ درصد)مشاهده شده است(جدول ۱).

ب-مقایسه اثرات دما و پوشش در رابطه با تیمار بر کنترل ضایعات پس از برداشت گوجه فرنگی صورتی

نتایج بدست آمده حاکی از تأثیر، رابطه متقابل دما و تیمار بر کنترل پوسیدگی می باشد و بر این اساس کمترین میزان پوسیدگی در تیمار بی کربنات سدیم ۳درصد( ۵۶/۳۸ درصد) و در دمای ۱۰ سانتی گراد و بیشترین میزان پوسیدگی در تیمار گلوکز ۳درصد با غوطه وری ۵ دقیقه(۸۴/۳۸ درصد) و در دمای ۲۰درجه سانتی گراد مشاهده شد. در رابطه با تأثیر پوشش وتیمار بر کنترل پوسیدگی، کمترین میزان پوسیدگی در تیمار الکل ۳۰درصد(۵۳/۲۵ درصد) و در پوشش پلاستیک و بیشترین میزان پوسیدگی در تیمار گلوکز ۳ درصد غوطه وری ۵دقیقه(۸۷/۵درصد)و در پوشش ظرف یکبار مصرف مشاهده شد(جدول ۲).

ج-مقایسه اثرات دما و پوشش در رابطه با تیمار بر کنترل ضایعات پس از برداشت گوجه فرنگی قرمز

بر اساس نتایج، در رابطه با اثرات متقابل دما و تیمار، کمترین میزان پوسیدگی در تیمار الکل ۲۰ درصد(۶۰/۱۳درصد)و در دمای ۱۰ درجه سانتی گراد و بیشترین میزان پوسیدگی در تیمارهای، آب معمولی، الکل۲۰ درصد و بی کربنات سدیم ۱/۵ درصد (۸۴/۳۸درصد)در دمای ۲۰ درجه سانتی گرادمشاهده شد و در رابطه با اثر متقابل پوشش و تیمار، کمترین میزان پوسیدگی در تیمار شاهد (۵۶/۲۵ درصد)و در پوشش ظرف یکبار مصرف و بیشترین میزان، در تیمار شاهد و بی کربنات سدیم۱/۵درصد(۸۴/۳۸درصد)ودر پوشش پلاستیک مشاهده شد(جدول ۳).

بقیه در ادامه مطلب

بحث:

مطالعات انجام شده در باره تأثیر نوع پوشش ودما در رابطه با تیمار بر کنترل میزان ضایعات پس از برداشت، گوجه فرنگی نشان داد، در گوجه فرنگی های برداشت شده در مرحله قرمز، تیمار الکل ۲۰ درصد با پوشش پلاستیک ودمای ۱۰درجه سانتی گراد مهمترین نتیجه را می دهد. در واقع دمای ۱۰ درجه به این دلیل سبب کاهش پوسیدگی می شود که بنابر منابع مورد بررسی، دمای بالا سبب تخریب اکسیداسیونی شده ومیوه را در معرض پوسیدگی بیشتر توسط عوامل بیماری زا قرار می دهد(۸). برای گوجه فرنگی های برداشت شده در مرحله صورتی تیمارهای الکل ۳۰درصد و بی کربنات سدیم۳درصد با پوشش پلاستیک و دمای ۱۰ درجه سانتی گرادمناسب می باشد که در واقع تأثیر بی کربنات سدیم در کنترل پوسیدگی پس از برداشت با نتایج بدست آمده توسط گامکاو سیواکومار(۲۰۰۳)مبنی بر تأثیر بی کربنات سدیم در مبارزه با بیماری آنتراکنوزپاپایا، همخوانی دارد(۶) و در گوجه فرنگی های برداشت شده در مرحله سفید تیمار بی کربنات سدیم ۳درصد با پوشش پلاستیک وظرف یکبار مصرف با روکش فیلم ودمای ۲۰درجه سانتی گراد موثر عمل می کند. آریموتو و همکاران(۱۹۷۷) پتانسیل عمل بی کربنات را برای کنترل پاتوژنهای انباری ثابت کردند(۲). که با نتایج بدست آمده از این پژوهش همخوانی دارد، همچنین بر اساس دیگر بررسیها، محلول های کربنات سدیم وبی کربنات سدیم با افزایش دما کارایی بیشتری دارند(۹و۱۱) که با نتایج بدست آمده از این پژوهش همخوانی دارد.

منابع

۱- میدانی، ج و هاشمی دزفولی ، س. ۱۳۷۶/ فیزیولوژی پس از برداشت. چاپ اول. نشر آموزش کشاورزی کرج. صفحات ۳- ۱۱و ۲۵۶-۲۸۵/

۲/Arimoto Y., Y. Homma And T. Missato . 1997. The Effect of sodium hydrogen carbonate on the occurrence of citrus storage disease. Journal of Pestical Science.2:163-167.

3.Ben-Yehoshua, S. 1969.Gas exchange, transpiration and commercial deterioration in storage of orange fruit. Journal of American Society and Horticulture Science. 94:528-538.

4.Director, M. T. 1995. Introduction to fact sheets on postharvest disease of citrus. Florida department of citrus.

5. Eckert J. W and D. Haward. 1979. Postharvest disease of citrus fruit in California. University of California U.S.A .5.

6.Gammagae S. U., and D. Svakumar . 2003. Use of sodium bicarbonate and Candida oleophiloa to control anthracnose in papaya during storage. Crop Protection. 22:775-779.

7. Haard N. E., and D. K. Salankhe. 1975. Symposium postharvest biology and handling of fruit and vegetable . Westport, Connecticut. The AVI Publishing company. Inc. 193.

8. Mondal K., N. S. Sharma And etal. 2004. Oxidative stress and antioxidant system in tomato fruits during storage. Journal of Food Biochemistry. 27:515-527.

9.Palou L., J. L. Smilanick, J. Usall and J.Vinas. 2001. Control of postharvest blue and green molds of oranges by hot water, sodium carbonate and sodium bicarbonate. Journal of Plant Disease. 85:371-376.

10.Pitt J. I. 1981. Food spoilage and biodeterioration In: Biology of Candial Fungi.2:112-137.

11.Smilanick J. L. 1999. Control of citrus green mold by carbonate and bicarbonate salts and the influence of commercial postharvest practices on their efficacy . Journal of Plant Disease. 83:139-145

واژهای کلیدی: گوجه فرنگی ،پوسیدگی،تیمار،بسته بندی

منبع:     www.ake.blogfa.com     منبع:     www.ake.blogfa.com     منبع:     www.ake.blogfa.com