بررسي ميزان محدوديت منبع ارقام گندم و جو در شرايط تنش گرماي پس از گرده‌افشاني:

Effect of heat stress after anthesis on source limitation of wheat and barley cultivars

عادل مدحج1، احمد نادري2 و سيد عطاء اله سيادت3A. modhej, A. Nadery and S. A. Siadat

چكيده:

به منظور بررسي اثرات تنش گرماي بعد از گرده افشاني بر ميزان محدوديت منبع و عملكرد دانه ارقام گندم و جو، دو آزمايش جداگانه هر يك در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار و در سال زراعي 81-1380 اجرا گرديد. شش رقم گندم ( فونگ، چمران، استار، شوا، استورك و گرين ) و دو رقم جو ( 6 سراسري و جنوب ) در دو تاريخ كشت مطلوب و با تاخير، به منظور برخورد مراحل فنولوژيك بعد از گرده افشاني با گرما مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه در هر دو شرايط مطلوب و تنش گرما بالاترين عملكرد دانه به جو رقم جنوب اختصاص داشت. عملكرد دانه رقم چمران در ميان ارقام گندم در هر دو شرايط بيشترين بود. اثر آزمايش، ارقام و همچنين اثر متقابل رقم و آزمايش براي ميزان محدوديت منبع در سطح احتمال 1% معني‌دار شد. ميانگين محدوديت منبع در شرايط مطلوب و تنش به ترتيب 5/12 و 5/25 درصد ارزيابي گرديد. محدوديت منبع تمامي ارقام مورد مطالعه در شرايط تنش نسبت به شرايط مطلوب افزايش يافت. نتايج همچنين نشان داد ارقام ديررس نظير استار و گرين نسبت به ارقام زودرس نظير فونگ از محدوديت منبع و كاهش وزن و عملكرد دانه بيشتري در شرايط تنش برخوردار بودند. به نظر مي‌رسد، افزايش محدوديت منبع ارقام ديررس به دليل مواجه شدن دوره پر شدن دانه در اين ارقام با گرما بود، در حاليكه ارقام زودرس با گرده‌افشاني زود هنگام قبل از بروز شرايط گرم، محدوديت منبع و تغييرات وزن دانه كمتري در شرايط تنش داشتند.

www.ake.blogfa.com      www.ake.blogfa.com    www.ake.blogfa.com