کسر مخلوط

دانشجو:

نسرین شالی

 

محتویات:

پایه ششم: درس کسر و عدد مخلوط

طرح درس روزانه                           موضوع: کسر متعارفی – کسر و عدد مخلوط

مقطع: پایه ششم ابتدائی                   تعداد فراگیران: 20 نفر

زمان پیش بینی شده: 35 دقیقه

 

اهدافکلی: با مفهوم کسر آشنا شوند و درک کنند که کسر و عدد مخلوط دو نمایش از یک مفهوم هستند.

 

اهداف جزئی و رفتاری:

1- دانش آموزان بتوانند یک شکل یا شیء را به قسمت های مساوی تقسیم کنند. (شناختی و مهارتی)

2- بتوانند مفهوم کسر را به عنوان جزیی از یک کل درک کنند و بشناسند. (شناختی)

3- بتوانند اشیاء پیرامونی را به صورت تقریبی به قسمتهای مساوی کنند و با استفاده از آن به مفهوم کسر پی ببرند. (شناختی – مهارت – دانش)

4- بتوانند مقدار تقریبی کسر را روی شکل نشان دهند. (مهارت و دانش)

5- بتوانند از کسر به عدد مخلوط برسند و درک کنند که کسر و عدد مخلوط دو نمایش از یک مفهوم هستند.

6- بتوانند یک عدد مخلوط را به کسر تبدیل کنند و یا یک کسر را به عدد مخلوط تبدیل کنند. (دانش – مهارت)

7- بتوانند از مفاهیم کسر و عدد مخلوط در مسائل پیرامونی استفاده کنند. (نگرش- دانش- مهارت)

 

مدل و فضای کلاس:

 هر دو نیمکت را به هم می چسبانیم و هر 4 نفر دور آن می نشینند تا بتوانیم به صورت گروه های 4 نفره کار کنیم.

وسایل کمک آموزشی: کتاب – تخته – مقوا – قیچی – نوار کاغذی – پرتقال- کلوچه

رفتار ورودی:

 معلم با رویی خوش وارد کلاس میشود و با ظاهری آراسته (مطابق شئون اسلامی) و با صفای باطن (حتی الامکان با وضو) و با نام خدا کلاس را آغاز می کند و به دانش آموزان نیز یادآوری می کند که هر کاری را با نام خداوند آغاز کنند (معلم باید حواسش باشد که تمام حرکات او از نظر تیزبین دانش آموزانش مخفی نیست و او برای آنها نمونه یک الگوی کامل است)

بعد از برقراری ارتباط و مقداری خوش و بش کردن با دانش اموزان حظور و غیاب میکند و طوری در حظور و غیاب برخورد میکند که دانش اموز بداند که حظور و عدم حظور انها برای او حائز اهمیت است .

دیدن تکالیف :

بعد از حظور و غیاب معلم به دیدن تکالیف می پردازد و تکالیف  خوب را مورد تشویق قرار میدهد .

ارزشیابی ورودی :

درس ما در مورد کسر است ودانش اموزان در پایه ششم هستند و میدانیم که در سالهای گذشته از پایه سوم به بعد با مفهوم کسر اشنا شده اند و تا حدودی میشناسند پس ارزشیابی  تشخیصی ما نیز باید در مورد مفهوم کسر باشد به این صورت که معلم تعدادی کلوچه بین دانش اموزان توزیع می کند و از انها  میخواهد که انرا به قسمتهای مساوی تقسیم کنند .

2 – یک ورق کاغذ برمیداریم و انرا به چند قسمت مساوی تقسیم میکنیم و  یکی از گروه ها را می اوریم و از او میخواهیم بگوید هر قسمت از ورق کاغذ چه کسری از کل کاغذ است .

 

 

 

3 – به گروه دیگر یک پرتقال میدهیم و میگوییم پوست بگیرند و پره های انرا جدا کرده و بشمارند و بگویند هر پره از پرتقال چه کسری از کل پرتقال است .

در این مثالها به دانش اموزان یاد اور میشویم چون اشیا را به قسمتهای مساوی تقسیم کرده ایم میتوانیم برای ان کسر بنویسیم.

ایجاد انگیزه :

اوردن تعدادی پرتقال در سبد یا نان و کلوچه می تواند نوعی ایجاد انگیزه باشد حتی خود پرسشهایی که درمورد کسر (یعنی یادگیریهای قبلی )پرسیده ایم نیز خودش نوعی

ایجاد انگیزه است که مطابق (نظریه پیاژه) می باشد یعنی همان ایجاد چالشی در یادگیریهای قبلی است . و یا یادآوری مطالب قبلی می باشد که نظریه لنگرگاه می باشد. پس ما با همان ارزشیابی ورودی، در واقع ایجاد انگیزه هم کرده ایم.

شروع تدریس:

 ابتدا از دانش آموزان در گروه ها به دو گروه هر کدام یک دایره مقوایی و یک نوار کاغذی به اندازه دور دایره می دهیم و به گروه بعد تعدادی ورق کاغذی مستطیل شکل و هم اندازه مثلاً 10 عدد به هر گونه می دهیم.

بعد از دو  گروه اول که نامگذاری کرده ایم گروه A و B می خواهم نوار کاغذی را به تعداد مورد نظر (تقریبی) تا بزنند و آن را به روی محیط دایره قرار بدهند و با علامت زدن تاها دایره را به قسمتهای هم اندازه تقسیم کنند.

سپس توضیح بدهند که چگونه دایره را به قسمت های مساوی تقسیم کردند.

توضیح دادن باعث افزایش قدرت ارتباط کلامی دانش آموزان می شود و توانایی استدلال کردن آنها را بالا می برد. پس از آنها می خواهیم بحث کنند بگویند هر قسمت نوار کاغذی چه کسری از دایره است.

سپس از دو گروه دوم یعنی (D و C) می خواهیم که هر مستطیل را به روش متفاوتی از هم گروه های خود تقسیم کنند و پس از پایان فرمان تعیین شده گروه ها مستطیلهای تقسیم بندی شده را به روی تخته کلاس نصب کنند پس با هم فکری دانش آموزان شکلهایی را که تقسیم بندیهای مشابه دارند را حذف می کنیم به طوری که هر دو شکل نصب شده بر روی تخته همانند یک دیگر نباشند و بعد گروه ها در خصوص روش تقسیم کردن خود به بحث و تبادل نظر می پردازند.

با توضیح و یاداوری مفهوم کسر که ازطریق جزع به کل شروع کردیم میگوییم.

خوب بچه ها حالا شما بگویید کسر 7 / 5 (پنج هفتم ) یعنی چه ؟

که انها میگویند پنج قسمت از هفت قسمت مساوی .

حالا بگویید 7 /9 (نه هفتم) یعنی چه؟

این یک سوال چالش انگیز است و از انها می خواهیم انرا در گروه ها به بحث بگذارند و نظراتشان را به دقت گوش میدهیم همراه با نشان دادن عکس العمل مناسب .

با توجه به اینکه این مفهوم در سالهای پیش اموخته شده می توانیم سوالهایی را از دانش اموزان بپرسیم و بگوییم که کسر و عدد مخروط دو نمایش مختلف از یک شکل هستند .

دانش اموزان برای نوشتن یک عدد به صورت عدد مخروط باید تعداد واحدهای کامل را تشخیص دهند و کسری از واحد کامل را تعیین کنند .

از دانش اموزان می خواهیم اندازه طول خودکار خودکار خود را با خط کش اندازه گیری کنند عدد حاصل را با واحد سانتیمتر و مییلیمتر نشان بدهند (در گروه های خود

مثلا میشود 3 سانتیمتر و10 / 6 (شش دهم )میلیمتر

میگوییم هر یک سانتیمتر یک واحد کامل است پس ما 3 واحد کامل داریم و همچنین هر یک سانتیمتر از ده قسمت تشکیل شده پس ما 6 تا از 10 تا هم داریم که کسری از واحد است .

بعد از گروه ها میخواهیم یکی از وسایل خود مثل پاک کن و ... را اندازه گیری کنند و واحد کامل یعنی چند سانتیمتر و کسری از واحد یعنی چند میلیمتر انرا مشخص کنند و بعد بیایند پای تابلو و اندازه های بدست امده را بنویسند.

بعد به هر گروه یک شکل مشخص مثل مربع را که روی مقوا بریده ایم  میدهیم .

به گروه A دو مقوا به شکل مربع به گروه B دو مقوا به شکل مستطیل به گروه C دو مقوا به شکل لوزی می دهیم و به گروه D دو مقوا به شکل دایره بعد از هر یک از گروه ها می خواهیم شکل خود را به چند قسمت مساوی تقسیم کرده و برش بزنند و از هم جدا کنند. مثلاً مربع را تقسیم کرده و هر واحد را از هم جدا کنند بعد گروه A را می آوریم و از آنها می خواهیم تعدادی از مقواهای می چسبند و می خوانند 4/3 بعد می خواهیم هر کدام یک واحد کامل و کسری از واحد را با واحدهای بریده شده بروی تابلو بچسباند. بعد خودمان با توجه به واحد کسری را انتخاب می کنیم که از واحد کامل و قسمتی از واحد تشکیل شده باشد و از گروه ها می خواهیم با واحدهای خود نشان دهند. مثلاً می گوییم بچه های گروه واحد 1 و 3/2 را از اشکال خود جدا کنند و روی تابلو نصب کنند و به عدد مخلوط اشاره می کنیم و می گوییم 3/2 و 1 همان عدد مخلوط است و از دانش آموزان هر گروه می خواهیم به پای تابلو بیایند و عددهای مخلوط را با شکلهایی که برش داده اند نشان دهند و عدد مخلوط هر یک را زیرش بنویسند.

برای درک بهتر دانش آموزان می توانیم از محور اعداد استفاده کنیم.

یک محور پای تابلو می کشیم و آن را به قسمتهای مساوی تقسیم می کنیم و یه عدد کسری به آنها می دهیم مثل 4/3 و چون در مخرج 4 است هر واحد را به 4 قسمت مساوی تقسیم می کنیم. و از دانش آموزان می خواهیم محورهای مختلفی را با کسرهایی که به آنها می دهیم ترسیم کنند. و یا محوری بکشند و یک عدد کسری را خودشان انتخاب کنند و روی محور خود نشان بدهند.

ارائه تکلیف کلاسی:

 با گروه ها مسابقه ای اجرا می کنیم بهاین ترتیب که ابتدا گروه A یک عدد کسری بیان کند و گروه دوم آن را روی محور اعداد نشان بدهد.

و گروه b یک عدد کسری بیان میکند و گروه بعد انرا روی محور اعداد نشان میدهد .که این به منزله ارزشیابی تکوینی نیز می باشد .

ارزشیابی پایانی :

1 – مقدار تقریبی کسر 4 /2 دو چهارم را روی شکل روبه رو نشان دهید.

 

2 – برای شکل زیر یک کسر و عدد مخروط بنویسید .

 

 

 

شکل مقابل را به قسمتهای مساوی تقسیم و با رنگ کردن قسمتی از ان کسر بدست امده را بنویسید.

 

 

 

ارائه تکلیف پایانی :

از دانش اموزان می خواهییم چند عدد کسری را بنویسند و شکلی برای ان بکشند و سپس عدد مخروط ان شکل را هم بنویسند یعنی واحد کامل و کسری از واحد انرا نشان دهند .

همچنین یک مساله به دانش اموزان میدهیم و می خواهیم حل کنند .

کسر مخلوط پایه ششم